Fysiotherapie

Fysiotherapie bij dieren

Tekst geschreven door: Irene Feenstra – de Jonge en Lonneke Haan, dierenfysiotherapeuten, eigenaren van FHCD of Fysiotherapie en Hydrotherapie Centrum voor Dieren. Ookmeerweg 271, Amsterdam – Bronsweg 9, Lelystad – Stationslaan 10, Bovenkarspel

Irene Feenstra – de Jonge is afgestudeerd als humaan fysiotherapeut aan de HvA in 2001. In 2003 studeerde zij af als dierenfysiotherapeut. Mede-eigenaar van FHCD, een praktijk voor dierfysiotherapie met drie vestigingen en voorzitter van de NVFD (Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Dieren). Registratie als professional: in het diergeneeskundig register.

Lonneke Haan is afgestudeerd als humaan fysiotherapeut aan de HvA in 2008. In 2010 studeerde zij af als dierfysiotherapeut. Mede-eigenaar van FHCD en docent aan de opleiding Fysiotherapie bij Dieren in Nederland. Registratie als professional: in het diergeneeskundig register.

www.fhcvoordieren.nlinfo@fhcvoordieren.nl

Historie

Ongeveer 25 jaar geleden is een groep enthousiaste fysiotherapeuten met een voorliefde voor dieren begonnen met het toepassen van fysiotherapeutische handelingen bij honden, katten en paarden. Dit is uitgegroeid tot een post HBO-opleiding dierfysiotherapie van hoge kwaliteit. Om tot de opleiding toegelaten te worden moet je eerst humaan fysiotherapeut zijn. De titel dierenfysiotherapeut is een beschermde titel en mag je alleen gebruiken na het succesvol afronden van de opleiding tot dierenfysiotherapeut.

Basisprincipes

Veel van de onderzoeks- en behandeltechnieken komen uit de kennis die wij hebben als humaan fysiotherapeuten. Toch is er en wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar onze behandelmethoden bij dieren met goede resultaten.

De fysiotherapeut is de expert op het gebied van houding en beweging en onderzoekt en behandelt klachten aan het bewegingsapparaat. Het onderzoek van de dierenfysiotherapeut bestaat uit een anamnese, inspectie in stand, algemene palpatie, ganganalyse, een gedegen orthopedisch en neurologisch onderzoek, specifieke palpatie en het opstellen van een behandelplan.

In het behandelplan wordt het (bewegingsadvies)advies opgenomen en wordt er gebruik gemaakt van (bindweefsel)massage, mobilisatie- en manipulatietechnieken, aquatraining en oefentherapie.

Diersoorten

De dieren die aan bod komen tijdens de opleiding zijn paard en hond. Dit zijn ook de grootste patiëntengroepen in de praktijk. Daarnaast zien wij met minder grote regelmaat katten, konijnen, cavia’s en vogels. Maar in principe zijn alle dieren mogelijk.

Waarvoor inzetbaar

In principe is de fysiotherapeut inzetbaar voor alle klachten aan het bewegingsapparaat, dus zowel orthopedische als neurologische klachten. Onderstaande klachten zien wij het meest:

  • Artrose
  • Spondylose
  • Rugklachten
  • HD/ED
  • Revalidatie na operaties
  • Onbegrepen kreupelheid
  • Verlammingsverschijnselen
  • Sport gerelateerde klachten
  • Pijn gerelateerde gedragsveranderingen
  • Ouderdomsklachten
  • Obesitas

Beroepsvereniging

De Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Dieren (NVFD) is de belangenvereniging van dierenfysiotherapeuten. De NVFD komt niet alleen op voor de belangen van de leden, maar zorgt er ook voor dat de kennis van de dierenfysiotherapeut op het gewenste niveau blijft om dierenartsen en diereneigenaren te helpen bij het oplossen van problemen aan het bewegingsapparaat van het dier. Met toezicht op en inspraak in onder andere opleidingen, nascholingen en toetsingen waarborgt de NVFD de kwaliteit van de kennis en kunde bij haar leden en daarmee van de specialisatie dierfysiotherapie.

https://nvfd.nl/

Nascholing

Een praktiserend lid van de NVFD verplicht zich tot het volgen van nascholing. Vanuit de NVFD worden er waardevolle nascholingen aangeboden. Ook is er nascholing te volgen op onlinepethealth.com en zijn er lezingen te vinden via IAVRPT.

Professionals

Een lijst van participerende leden vindt u op www.nvfd.nl.

Registratie

Diergeneeskundig Register

Literatuur

  • Animal Physiotherapy: Assessment, Treatment and Rehabilitation of Animals. Catherine McGowan, Lesley Goff
  • Advancements in Animal Physiotherapy Bridging the Gap for Optimal Rehabilitation: A Scoping Review. October 2023, Journal Of Advanced Zoology, 44(3):965-971
  • Selected Techniques for Physiotherapy in Dogs—A Systematic Review. July 2022, Animals 12(14):1760
  • DOI: 10.3390/ani12141760
  • Canine Rehabilitation and Physical Therapy, 2nd Edition. October 24, 2013. Authors: Darryl Millis, David Levine
  • Hond en Fysiotherapie. Auteur: C.A. Blancke-Hartemink, Nederlands. Paperback. ISBN: 9789052660707. 80 pagina’s

Wetenschap en Praktijkervaring

Educatie vanuit het IAHC Platform richt zich vooral op het delen van kritisch geëvalueerde ervaringen in de praktijk met
wetenschappelijke diergeneeskunde en andere vormen van diergeneeskunde. Kritisch evaluatie vooral ook ten aanzien
van effectiviteit en veiligheid. In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk, in de praktijk blijkt dat een verschil
wel mogelijk is.

Wij streven er altijd naar om het beste beschikbare onderzoeksbewijs in onze diergeneeskundige zorg te integreren,
gecombineerd met klinische expertise en de unieke behoeften of wensen van elke cliënt. Wij hebben een open mind voor
de reële kansen met andere vormen van diergeneeskunde. Die kunnen in een aantal gevallen blijkbaar een waardevolle
aanvulling zijn op de reguliere diergeneeskunde, met name als de reguliere diergeneeskunde geen oplossing, geen of
onvoldoende effect en/of onacceptabele bijwerkingen heeft.

Omdat de zorgvraag in de diergeneeskunde veel groter is dan wij kunnen invullen met alleen wetenschappelijke of
evidence based diergeneeskunde, voelen wij als professionals ons verplicht aan onze patiënten en hun eigenaren dat wij
onze praktijkervaringen oftewel empirical based diergeneeskunde serieus nemen, zodat wij daarmee kennelijk extra
kansen kunnen creëren voor onze patiënten.

Door het verzamelen van vergelijkbare casuïstieken van onszelf en van andere professionals in de diergezondheidszorg,
met bij herhaling dezelfde resultaten, onafhankelijk van elkaar, kan een inductief of empirical based bewijs geleverd
worden, dat niet alleen nu al als effectieve behandeling blijkt te kunnen worden ingezet in de praktijk, maar ook als
hypothese zal kunnen dienen voor verder wetenschappelijk of evidence based onderzoek.

Wetenschappelijk onderzoek is alleen financieel te realiseren als er een commercieel of maatschappelijk belang mee
gediend is. Dus wordt er heel veel nuttig onderzoek niet gedaan. Voldoende reden om praktijkervaringen niet af te doen als
‘anekdotisch’, maar serieus te nemen.

Disclaimer

Ondanks de zorgvuldigheid, waarmee wij de content van onze bibliotheek samenstellen, kan IAHC geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor eventuele zetfouten en andere onjuistheden of onvolledigheden, noch voor de eventuele gevolgen van het handelen of
juist nalaten van handelen op grond van de informatie die via de content van onze bibliotheek is verkregen.

Niet zelf ‘dokteren’

IAHC benadrukt daarbij, dat de informatie die via onze content is verkregen nooit een vervanging is van de professionals! De content van onze bibliotheek laat diereigenaren en dierverzorgers met de professionals ‘meekijken’, zodat zij met kennis van zaken kunnen meedenken en meebeslissen over welzijn en gezondheid van hun (huis)dieren. Diereigenaren en dierverzorgers worden daarom dringend geadviseerd nooit op eigen initiatief te (be)handelen, zonder advies, instemming en begeleiding van een professional. Dat geldt natuurlijk in het bijzonder als het gaat om de uiteindelijke keuze van de juiste behandeling.

Wetenschap en praktijk

De content van onze bibliotheek wordt niet alleen vervaardigd aan de hand van evidence based wetenschappelijke literatuur, maar vooral ook aan de hand van onze eigen empirical based inzichten.

Updating

Deze informatie kan, in het kader van updating, zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Wij vragen u om eventuele, door u gesignaleerde (vermoedelijke) onvolkomenheden in onze artikelen aan ons te melden via info@iahc.online zodat we deze, indien nodig, kunnen meenemen in de updating. Alvast hartelijk dank daarvoor.