Humuszuren

Tekst geschreven door:

Atjo Westerhuis, dierenarts
EduVet Dierenkliniek
Accustraat 3-5, 3905 LX Veenendaal, Nederland
T: +31 (0)6 25 42 30 20
E: info@eduvet.nl
W: www.eduvet.nl
BIG-registratie: 60003

Atjo is in 1973 afgestudeerd aan de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit in Utrecht (FD-UU) en heeft inmiddels meer dan vijftig jaar praktijkervaring op het gebied van de diergeneeskunde voor gezelschapsdieren. Zijn expertise is reguliere diergeneeskunde en homeopathie.

Onderstaande tekst is gebaseerd op kritisch geëvalueerde praktijkervaringen met de toepassing van humuszuren bij honden in het kader van een recent gestarte praktijkstudie. Dat betekent dat onderstaande tekst nog niet evidence-based is en er ook nog onvoldoende praktijkervaringen zijn om deze tekst het predicaat ‘empirical-based’ te geven.

Samenvatting

Door toepassing op brede schaal van humuszuren bij met name landbouwhuisdieren blijkt dat humuszuren een substantiële rol kunnen spelen ten gunste van de darmgezondheid. De vraag is of humuszuren voor honden met chronische (recidiverende) maagdarmproblemen en/of daaraan gelinkte chronische huidklachten een bijdrage kunnen leveren aan hun herstel.

Het merendeel van deze patiënten kan met succes behandeld worden met reguliere medicatie, dieetvoeding, pre- en probiotica en vitamine B12-suppletie. Een substantieel deel blijft echter therapieresistent en is aangewezen op symptomatische anti-jeukmedicatie, met mogelijke bijwerkingen, hoge kosten en verminderde effectiviteit op de lange termijn.

In dit artikel pleiten we voor een praktijkstudie die via kritische evaluatie van praktijkresultaten met humuszuren een empirical-based en meer causale behandelmogelijkheid kan bieden voor therapieresistente patiënten.

Inleiding

Wat zijn humuszuren?

Humus bevat organische verbindingen die ontstaan tijdens het humificatieproces van rottende planten en dieren. In dit artikel richten we ons op humus- en fulvinezuur, die al eeuwenlang therapeutisch worden toegepast, zoals blijkt uit teksten in het Sanskriet, Chinees en Latijn.

Onderzoek

Er is veel onderzoek gedaan naar humuszuren als groeibevorderaar bij varkens, kippen, melkkoeien, kalveren en geiten. Positieve resultaten zijn o.a. verbeterde gezondheid, lagere sterfte, hogere voederconversie, productie en productkwaliteit. Er zijn ook positieve ervaringen bij honden, paarden en mensen, maar bij honden is dit vooralsnog beperkt tot praktijkervaringen.

Indicatie, effectiviteit en veiligheid

Op basis van grootschalige toepassing bij landbouwhuisdieren is een goede inschatting te maken van de werking, effectiviteit en veiligheid van humuszuren bij huisdieren in het algemeen.

CVMP

De Committee for Veterinary Medical Products (CVMP) van de European Medicines Agency (EMA) bevestigde op basis van praktijkervaringen de eigenschappen van humuszuren. Orale toediening bij o.a. honden en paarden in doseringen van 5–25 mg/kg is haalbaar. De exacte werkingsmechanismen zijn nog onvoldoende gedefinieerd.

Eigenschappen van humuszuren

Vorming van een ‘beschermende’ epitheelbarrière

Humuszuren vormen een beschermende barrière op enterocyten van darmvlokken en crypten. Dit blokkeert of adsorbeert pathogene bacteriën, toxines en andere schadelijke stoffen, waardoor schade en allergische reacties voorkomen worden.

Shift naar een gezond microbioom

Humuszuren stimuleren een probiotisch microbioom en verbeteren het fermentatiepatroon (SCFA), wat de darmgezondheid en integriteit bevordert.

SCFA = short chain fatty acids (korte keten vetzuren): boterzuur, azijnzuur en propionzuur.

Versterking fysieke en mentale gezondheid

Ze verbeteren de opname van voedingsstoffen, verhogen de weerstand tegen ziekten en ondersteunen het welzijn via de brain-gut-as.

Praktijkstudie

In onze kliniek worden veel honden gezien met chronische maagdarm- en huidproblemen. Wanneer reguliere therapie faalt, kunnen humuszuren een alternatieve mogelijkheid bieden om klachten structureel te verlichten en langdurig medicijngebruik te vermijden. Deze praktijkstudie evalueert systematisch de resultaten bij honden.

Artikel

Mechanisms of Action of Humic Substances as Growth Promoters in Animals
María de Lourdes Angeles, Sergio Gómez-Rosales and Guillermo Téllez-Isaias
https://www.intechopen.com/chapters/82760

BIOAG Europe

https://www.bioag.eu

Wetenschap en Praktijkervaring

Educatie vanuit het IAHC Platform richt zich vooral op het delen van kritisch geëvalueerde ervaringen in de praktijk met
wetenschappelijke diergeneeskunde en andere vormen van diergeneeskunde. Kritisch evaluatie vooral ook ten aanzien
van effectiviteit en veiligheid. In theorie is er geen verschil tussen theorie en praktijk, in de praktijk blijkt dat een verschil
wel mogelijk is.

Wij streven er altijd naar om het beste beschikbare onderzoeksbewijs in onze diergeneeskundige zorg te integreren,
gecombineerd met klinische expertise en de unieke behoeften of wensen van elke cliënt. Wij hebben een open mind voor
de reële kansen met andere vormen van diergeneeskunde. Die kunnen in een aantal gevallen blijkbaar een waardevolle
aanvulling zijn op de reguliere diergeneeskunde, met name als de reguliere diergeneeskunde geen oplossing, geen of
onvoldoende effect en/of onacceptabele bijwerkingen heeft.

Omdat de zorgvraag in de diergeneeskunde veel groter is dan wij kunnen invullen met alleen wetenschappelijke of
evidence based diergeneeskunde, voelen wij als professionals ons verplicht aan onze patiënten en hun eigenaren dat wij
onze praktijkervaringen oftewel empirical based diergeneeskunde serieus nemen, zodat wij daarmee kennelijk extra
kansen kunnen creëren voor onze patiënten.

Door het verzamelen van vergelijkbare casuïstieken van onszelf en van andere professionals in de diergezondheidszorg,
met bij herhaling dezelfde resultaten, onafhankelijk van elkaar, kan een inductief of empirical based bewijs geleverd
worden, dat niet alleen nu al als effectieve behandeling blijkt te kunnen worden ingezet in de praktijk, maar ook als
hypothese zal kunnen dienen voor verder wetenschappelijk of evidence based onderzoek.

Wetenschappelijk onderzoek is alleen financieel te realiseren als er een commercieel of maatschappelijk belang mee
gediend is. Dus wordt er heel veel nuttig onderzoek niet gedaan. Voldoende reden om praktijkervaringen niet af te doen als
‘anekdotisch’, maar serieus te nemen.

Disclaimer

Ondanks de zorgvuldigheid, waarmee wij de content van onze bibliotheek samenstellen, kan IAHC geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor eventuele zetfouten en andere onjuistheden of onvolledigheden, noch voor de eventuele gevolgen van het handelen of
juist nalaten van handelen op grond van de informatie die via de content van onze bibliotheek is verkregen.

Niet zelf ‘dokteren’

IAHC benadrukt daarbij, dat de informatie die via onze content is verkregen nooit een vervanging is van de professionals! De content van onze bibliotheek laat diereigenaren en dierverzorgers met de professionals ‘meekijken’, zodat zij met kennis van zaken kunnen meedenken en meebeslissen over welzijn en gezondheid van hun (huis)dieren. Diereigenaren en dierverzorgers worden daarom dringend geadviseerd nooit op eigen initiatief te (be)handelen, zonder advies, instemming en begeleiding van een professional. Dat geldt natuurlijk in het bijzonder als het gaat om de uiteindelijke keuze van de juiste behandeling.

Wetenschap en praktijk

De content van onze bibliotheek wordt niet alleen vervaardigd aan de hand van evidence based wetenschappelijke literatuur, maar vooral ook aan de hand van onze eigen empirical based inzichten.

Updating

Deze informatie kan, in het kader van updating, zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. Wij vragen u om eventuele, door u gesignaleerde (vermoedelijke) onvolkomenheden in onze artikelen aan ons te melden via info@iahc.online zodat we deze, indien nodig, kunnen meenemen in de updating. Alvast hartelijk dank daarvoor.